Van Loon hardzeildagen

Bollende zeilen, zwaarden die door het water snijden, sprankelend witte boeggolven en schuimend kielzog. Schepen die “er lekker inhangen”. Kan het nog Zeeuwser? U kunt dit ook meemaken in Veere, elk jaar op de derde zaterdag in juli vindt dit evenement plaats. Het is de Hendrik Willem van Loon Hardzeildag. Vanwaar die naam?

De in Amerika wonende Hendrik Willem van Loon, vertoefde ook graag in het stadje Veere. Samen met zijn vriend ingenieur Frits Philips besloten ze een zeilwedstrijd te organiseren voor de Arnemuider vissers met hun houten hoogaarzen. Het was crisis dus de heren wilden wat leven in den garnalenketel brengen. Op 4 augustus 1928 vond deze wedstrijd plaats. Het werd een groot, maar éénmalig succes! De winnaar kreeg 40 zilveren rijksdaalders en elke schipper een fles jenever.

In 1990 werd de Stichting Behoud Hoogaars opgericht, met als doel het erfgoed van de Zeeuwse visserij te bewaren. Als eerste werd de hoogaars Andries Jacob, de YE 36 aangekocht en gerestaureerd. Dit bracht één van de oprichters Gerrit Zomer in 1994 op het idee de Hendrik Willen van Loon Hardzeildag uit 1928 in ere te herstellen. Er waren maar liefst 8 deelnemende schepen! En Gerrit Zomer was er ook in geslaagd de jeneverstokerij Ketel 1 uit Schiedam te interesseren. Ketel 1 werd onze hoofdsponsor en voor elke deelnemende schipper is er ook nu weer een fles jenever. De blauwe Ketel 1 vlag wappert op alle schepen. Het feest wordt nog mooier als elk jaar de stoomsleepboot Hercules uit 1915 komt aangetuft die een serenade weggeeft met de stoomfluit. De sleepboot fungeert tevens als start- en finishschip.

Vanaf 1995 is het festijn uitgebreid met een aanbrengtocht. Op donderdag komen de schepen aan in Zierikzee. Waar vroeger de suikerbieten werden gelost liggen nu de hengsten, hoogaarzen, zalmschouwen en old gaffers afgemeerd. Op de kade, gewoon op straat worden mossels bereid voor alle varensgasten. De volgende ochtend komen die bij elkaar in “De Biet”. De aanbrengtocht over de Oosterschelde naar Veere begint. Na de Zeelandbrug start de wedstrijd. De schepen hebben van te voren hun verwachtte aankomsttijd opgegeven. Het is de kunst hier zo dicht mogelijk bij te geraken. Ook wordt er een creatieve opdracht uitgevoerd onderweg: bedenk een recept, of maak een lied!

Is iedereen over de finish, dan gaat het hele konvooi naar Veere. Daar staat de grote feesttent. Daar krijgen alle varensgasten op vrijdagavond een heerlijk buffet. Maar eerst geeft de Hercules een prachtig stoomfluitconcert.

De volgende ochtend, op zaterdag is dan de eigenlijke Hardzeildag. Een Hardzeilwedstrijd tussen verschillende categorieën historische platbodems op het Veerse meer. De zalmschouwen uit Woudrichem leveren een uniek schouwspel. Maar er varen ook hoogaarzen, hengsten, schouwen, tjalken, schokkers enz., waarvan er enkele meer dan 100 jaar oud zijn.

Aan de wallekant is van alles te beleven! Er staan shanty koren te galmen, er worden garnalen gepeld, netten geboet, scheepsartikelen verkocht, vis gebakken enz. Er kunnen rondvaarten geboekt worden, er varen modelbootjes, je ziet boekenstalletjes en soms is er huis-gebrouwen bier.

Maar waar het eigenlijk om gaat is het strijden. De aanblik van al die witte en bruine zeilen doet het rijke, maritieme verleden van Zeeland voor één dag herleven! Vooral bij veel wind levert dat hele spectaculaire plaatjes op. Je zou het het Zeeuwse Skutsjesilen kunnen noemen.

Wilt u dit schouwspel, uniek in de Delta ook meemaken? Kom dan kijken en genieten in Veere! Ieder jaar op de derde zaterdag in juli.